Lastik seçimlerinde çeşitli yük, endeks ve ebat ibareleri lastiklerin üzerinde yer alır. Lastiklerin yanak kısmında yer alan farklı harf ve numaralar sayesinde araçlarınıza uygun olan lastikleri doğru bir şekilde seçebilirsiniz. Aracınıza uygun olan lastik, kullanılacak mevsim, ebat, araçların üreticileri tarafından belirlenen yük kapasiteleri, yerel trafik kanunları ve hız sınıfı seviyeleri ile ilgili birtakım koşullar göz önüne alınarak seçim yapılmalıdır.
Araç lastikleri üzerinde bulunan ibarelerin farklı anlamları bulunur. 205 55 R16 yaz lastiği sıcak havalarda ve yaz şartlarında kullanılabilir. Lastiğin son bölümünde 91V ifadesinin bulunduğunu düşünebilirsiniz. Lastik yanağında bulunan 205 ibaresi lastik genişliğini ifade eder. 55 ise lastiğin en ve boy oranını gösterirken R16 ibaresi lastik çapını ve 91 ise yük endeksini gösterir ve lastiğin taşıyabileceği maksimum ağırlığı belirler. Burada bulunan V ise lastiğin çıkabileceği maksimum hızı ifade eden bir değerdir .
Lastik üzerinde herhangi bir harf bulunmuyorsa yada P harfi varsa o zaman bu lastiğin binek araçlar için kullanıldığını söylemek mümkündür. Lastik üzerinde yer alan R harfi ise radyal yapıyı gösterir. Günümüzde yeni lastiklerin tamamı genelde bu sistem ile üretilir. TWI harfleri sırt aşınma yerlerini gösterir. Lastiklere baktığınız zaman sert kauçuklar ortaya çıktığında artık lastiklerin değiştirilme zamanları gelmiş demektir.
Lastiklerin üzerinde üretilmiş oldukları tarih de yer alır. Yanak markalamasında yer alan dört haneli kod lastiğin üretilmiş olduğu hafta ile yılı gösterir. Yani lastik üzerinde 3218 yazıyorsa bu lastiğin 32. Haftada ve 2018 yılında üretildiğini gösterir. Lastiğin üzerinde lastiğin üretilmiş olduğu fabrikanın kodu da bulunabilir. Bu kodun bulunması zorunlu değildir. DOT bilgileri ile lastiğin markasına lastiğin üzerinde bulunan bilgilerden ulaşmak mümkündür.
Yaz ya da kış lastiği satın alırken ilk önce kullanılacak olan lastiklerin şartlarına ve hangi mevsimde kullanılabilir olduğuna bakmak gerekir. Lastiğin araçlara güvenli bir şekilde montajının yapılabilmesi adına boyutlarının araç için uygun olması önemli bir konudur. Aracın üretici belgesi lastik satın alırken size gerekli bilgileri verebilir.
Lastik satın alırken araçların hız ve yük sınırlarının bilinmesi ve buna uygun lastik alınması önemli bir konudur. Aracın limitlerinin üzerinde kullanılmamasına dikkat edilmelidir. Araca fazla yük bindirilmesi bileşenlere baskı yapacağı için likit tüketimi, lastik aşınması ve direksiyon hakimiyetini etkiler. Bu durum lastiğin patlaması gibi durumların yaşanmasına neden olabilir.
Lastik üzerinde bulunan harfler farklı kodları ifade eder. TL (Tubeless) iç lastik anlamına gelir. Bu tabir halk arasında dubleks ismi ile bilir. RF (Rein-Force) güçlendirilmiş anlamına gelir. TT (Tube-Type) iç lastik anlamına gelir. XL (Extra Load) ise daha fazla yük demektir.
Bunların yanında lastik üzerinde yer alan kar kristali işareti lastiğin kış lastiği olduğunu gösterir. Üzerinde bulunan harfler ise hız sınırını belirtir. Fakat burada hangi harfin hangi hız sınırına denk geldiğinin bilinmesi son derece önemlidir. J harfi 100 km/saat hızlanmayı ifade ederken K harfi ise 110 km/saat hızlanmayı gösterir. L harfi 120 km/saat hızlanma bilgisini verir T harfi ise max 190 km/saat hız bilgisini gösterir.
Lastik ebatları gösterimi sayılar ve harflerle yapılır. Bu karakterlere bazı durumlarda lastiğin önerilen kullanımlarını gösteren harfler eklenebilir. Bu harfler aşağıdaki gibidir.
C, ticari araç van lastiği
P, binek araç
LT, kamyonet
Güçlendirilmiş, HL ya da XL, boyutlarına nazaran normalden çok daha fazla yük kapasitesine sahip olan lastiklerdir. Bu lastikler muadilleri ile rahatlıkla değiştirilebilir.
T, geçici (yedek lastik)
Lastiğin yanağında bulunan ve lastiğin azami yükünü ve basıncını gösteren bazı işaretler bulunur. Fakat bunlar araçlar için gerekli yük ve basınç değerlerini göstermeyebilir. Lastiklerin araçlarınızda doğru bir performans gösterdiğinden emin olmak adına araç üreticilerinin önerdiği lastik şişirme basıncını uygulamak önemlidir. Bu bilgileri kullanıcı el kitabında, yakıt deposunda ya da sürücü kapısında bulabilirsiniz.
Lastik üzerinde yer alan 3 zirveli dağ ve kar tanesinde oluşan bir simge bulunabilir. Bu logo kar ya da kış lastikleri için yeni bir standart olarak ifade edilir. Bu şekilde işaretlenen lastikler minimum seviyede kış performansı güvencesi de sunar.
M+S ibaresi dört mevsim ve kış lastiklerinde yer alan bir işarettir. Bu harfler yalnızca kar ve çamur ifadelerini gösterir. Lastiklerin üreticilerine bağlı olarak kar lastiği olduğunu gösterir. Bunun yanında kış koşullarında yalnızca M+S işaret olan lastikler düzenleyici testlerine tutulmazlar.
Yalnızca 3PMSF işaret yer alan lastikler karşı zeminde kullanılmak için özel olarak üretilmiştir. Objektif testlerde bütün gereklilikleri yerine getirerek kış performansı sunmayı garanti eder. Kış sertifikalı olan lastiklerde hız kapasiteleri yaz lastiklerinden daha düşük olabilir. Bu sebeple kış lastikleri takılı olduğunda araç hızının buna uygun bir şekilde sınırlandırılması gerekir.
Bazı otomobil üreticileri araçlara özel olarak ayarlanmış olan lastikler takarlar. Lastik üzerinde bulunan orijinal ekipman ibaresi lastiğin lastik üreticisi tarafından tasarlandığını gösterir. Standart bir şekilde takılması için otomobil üreticisinin onaylandığını gösterir. OE işareti sadece üreticiyi değil çoğunlukla otomobil modelini gösterir. Bunun yanında yuvarlanma direncinin de optimize edilmesi sağlanabilir.
Araç lastiklerinin seçiminde lastik üzerinde yer alan harf ve rakamların incelenmesi önemlidir. Bunun yanında araçların üreticilerinin vermiş olduğu bilgilere uygun bir şekilde seçim yapılması gerekir. Lastiklerin hava basınçlarının kontrol edilmesi gerekir. Bunun yanında araçlarınıza uygun olarak hava basıncı ayarlanmalıdır. Araç lastiklerinin periyodik bakımlarının aksatılmamasına dikkat edilmelidir. Gerekli görülmesi durumunda rot ve balans ayarları yapılmalıdır.
